KOSMOS Tekst en uitleg 1 | 4e druk
Een nieuwe toegang tot de wereld van de Grieken

Zeven jaar na de verschijning van Kosmos presenteren we een grondig herziene uitgave van deze inmiddels bekende Griekse leergang.

Kosmos is een effectieve methode die grote nadruk legt op inzicht in de taal. Inzicht in het Griekse taalsysteem komt beter tot stand en beklijft langer wanneer de leerling zélf dit systeem ontdekt, dan wanneer hij of zij het kant en klaar krijgt voorgeschoteld.

Kosmos bestaat uit een deel Tekst en uitleg en een deel Grammatica en woorden. In Tekst en uitleg zijn nieuwe grammaticale verschijnselen in de Griekse teksten zo ingevoerd dat de context al min of meer aangeeft wat de functie en betekenis ervan moeten zijn. Vervolgens kan de leerling met behulp van vragen en opdrachten reflecteren op die verschijnselen en waar nodig (ver)gissingen bijstellen.

Naast deze manier van vragenderwijs grammatica uitleggen, wordt ook nog op een andere manier ruimte gegeven om actief taalinzicht te verwerven. Aan veel lessen is een aantal symboulai toegevoegd met de bedoeling dat leerlingen in onderling overleg tot oplossingen komen.

De daarop volgende oefeningen zijn bedoeld om het geleerde in te slijpen. Een belangrijke aanpassing van deze uitgave ten opzichte van de vorige drukken is dat het aantal en het soort oefeningen sterk is uitgebreid. Na iedere tekst volgen vijf tot zeven oefeningen, oplopend in moeilijkheidsgraad.

Als slot van elke les is een overzichtje opgenomen onder het kopje ‘Wat heb je in deze les geleerd?’ met een paginaverwijzing naar de uitleg van dit onderdeel in Grammatica en woorden.

In Grammatica en woorden staan behalve uitgebreide grammatica-overzichten ook de te leren basiswoorden. Het deel bevat een alfabetische woordenlijst van alle basiswoorden en woordenlijsten per tekst, gerubriceerd naar woordsoort. Bij elke les staat een aantal leenwoorden die van de te leren woorden zijn afgeleid.

Aan de Docentenhandleiding is in deze herziene uitgave een hoofdstuk Extra oefeningen toegevoegd, waarin per serie gemiddeld vijf oefeningen zijn opgenomen. Verder is het hoofdstuk Vertaalopgaven van tien naar ca. dertig teksten uitgebreid, dat wil zeggen minstens één vertaalopgave bij elke tekst. Al deze verrijkingen kunnen als extra oefen- of toetsmateriaal ingezet worden.

Kosmos gaat uit van het adagium ‘mensen als wij en toch anders’ en wil derhalve leerlingen laten kennismaken met een wereld, die, hoe verschillend ook van de onze, toch in veel opzichten herkenbaar en invoelbaar is. Daarom staan in Kosmos 1 de hoofdpersonen in ieder geval in leeftijd niet ver af van de gebruikers van deze methode. Anderzijds ligt datgene wat Alexander overkomt ver buiten hun leefwereld, evenals de lotgevallen van het op vijftien-jarige leeftijd uitgehuwelijkte meisje Eurykleia.

Verhalen die zich zo’n 2500 jaar geleden hebben afgespeeld, moeten in de verleden tijd worden verteld en niet in een vervreemdende tegenwoordige tijd. Deze keuze heeft een serieuze consequentie: de noodzaak meteen twee verleden tijden te behandelen. Zonder de aoristus kan immers in het Grieks geen verhaal verteld worden! Met deze aanpak ontwikkelen de leerlingen al direct vanaf het begin het gevoel voor het verschil in gebruik van beide tijden.

Kosmos is een uitdagende methode die inzet vraagt van zowel de leerling als de docent. Leerlingen zijn niet altijd gemakkelijk te bewegen nauwkeurig uit te pluizen om welke vorm of constructie het gaat. Vaak is het raden en gissen in plaats van beredeneren en begrijpen. Het plezier van – soms moeizaam – inzicht en begrip verwerven moet ervaren worden. Ze daarin oefenen met Kosmos is een uitdagende en dankbare taak, die in de loop van hun schoolcarrière zeker zijn vruchten zal afwerpen.